De Bijbel en puzzelen
Ik heb een vraag die mij al lang bezig houd. Ik heb hem ook wel eens tijdens huisbezoek aan een ouderling voorgelegd, maar nooit een antwoord erop gekregen. Het is namelijk zo: de Bijbel is het heilige Woord van God. Verder: duizenden mensen worden vervolgd, gemarteld, omdat zij in bezit van een Bijbel zijn. Mijn vraag is: hoe is dit nu te rijmen met hoe men voorhoud aan de jeugd om dit Boek te gebruiken als een hulpmiddel om er puzzeltjes mee op te lossen waar ze dan weer punten mee kunnen verdienen, hoe er gezelschap-spellen zijn met een soort mens erger je niet speelbord om zo met de Bijbel bezig te zijn? Om niet te spreken van woordzoekers, raadseltjes, verjaardag-spelletjes met Gods Woord, enz. Ik heb het er al jaren moeilijk mee, en zou ik u willen vragen om uw mening.
Wanneer mensen de Bijbel gebruiken in verband met puzzelen, doen ze het waarschijnlijk met de beste bedoelingen: om de Bijbel beter te leren kennen. Is het goed om beter thuis te raken in de Heilige Schrift? Iedereen onder ons zal daar van harte 'ja' op zeggen. Is het genoeg voor je zaligheid? Nee; en ook strekt het niet tot Gods eer wanneer onze kennis alleen verstandelijk is. Toch is verstandelijke kennis niet te versmaden, omdat God het (naar Zijn eeuwig welbehagen) meestal gebruikt als een middel tot zaligheid.
Hoe raak je thuis in de Bijbel? Door erin te lezen. Vooral door vragen te stellen, waarop je een antwoord moet vinden in de Schrift. Wanneer u een hoofdstuk uit de Bijbel leest zonder een vraag in uw 'achterhoofd' te hebben, leest u anders, dan wanneer u een vraag hebt, waarop u een antwoord zoekt.
Vragen kunnen twee terreinen bestrijken, de leer en de feiten. De leer is de boodschap van de Bijbel, de feiten zijn wat God gebruikt om die boodschap aan ons bekend te maken.
Een voorbeeld van ieder kan dit verduidelijken. Wanneer een heel eenvoudige vraag wordt gesteld, zal het weinig onderwijs geven, zoals: wie maakte aan Maria bekend dat de Verlosser geboren zou worden? Deze vraag (en dit antwoord) geeft verder geen enkele boodschap mee. Heel anders is de vraag: waarover sprak Jezus met Nicodemus?
Maar ook in dat laatste geval is het gevaar dat een kind weliswaar kennis krijgt van Bijbelse woorden en begrippen, feiten en namen, en dat hij thuis raakt / vertrouwd raakt met de Heilige Schrift, maar dat op deze manier het kind net niet EERBIED krijgt voor het Woord van God. Dan verwordt de Bijbel tot een (veel te) menselijk boek.
Wanneer kinderen de Bijbel min of meer alleen gebruiken om er antwoorden in te vinden voor hun (kruiswoord)puzzels, zijn we duidelijk verkeerd bezig. Daarom is voor alle dingen nodig dat onze kinderen van huisuit (en via school en kerk ook) leren dat de Bijbel niet een boek is vol namen en interessante feiten, maar het levende, krachtige en HEILIGE Woord van God. En dan kun je van daaruit ook hulpmiddelen gebruiken om onze kinderen meer en meer kennis van de Schrift bij te brengen. De vraag is maar: hóe kun je deze twee zaken op een goede, voor God verantwoorde manier samenvoegen: meer en meer kennis van de Bijbel krijgen, zowel leerstellig als feitelijk én eerbied voor de Bijbel? Is dan een puzzel (compleet met punten en prijzen) een goed middel? Des te meer ik erover nadenk, des te meer ik het me afvraag…
Des te meer ik erover nadenk, ja (dat doe ik omdat ik van plan was de laatste vraag met 'ja' te beantwoorden, maar daar dan wel een goede reden voor moet hebben) des te meer ik eraan twijfel of we wel goed bezig zijn met Bijbelse puzzels…
Maar misschien kunnen lezers mij laten weten waarom en hoe het naar hun mening verantwoord is om het heilige Woord van God, dat we niet dan met grote (de grootste) eerbied moeten gebruiken, voor puzzel- en ontspannings- of tijdverdrijf-doeleinden te gebruiken.
De Bijbel en puzzelen (2)
Drie reactie heb ik gekregen.
(1) Een vrouw die zelf puzzels opstelt, schrijft mij daarover het volgende: brieven met zulke vragen over het wel of niet mogen maken van bijbelse puzzels bereiken mij ook wel eens. Dan raak ik meteen aan het twijfelen. Mag ik wel puzzels maken? Ben ik wel goed bezig? Zal ik maar stoppen? Gelukkig komen er veel en veel meer andere reacties: fijn dat er zulke puzzels zijn! Ik heb veel onderwijs uit uw puzzel ontvangen! Onze kinderen onderzoeken zo Gods Woord! Ik ben al tachtig maar kan zulke puzzels nog maken!
Dat er prijzen aan verbonden zijn, is niet echt mijn idee. Het zou toch mooi zijn als honderden lezers de puzzel maken zonder het antwoord op te hoeven sturen voor een prijs? Hoe brengen velen toch de zondagmiddag door. Slapend, lezend (wat?), ruziemakend, roddelend? En na de avonddienst nog even ergens op de koffie? Nee, laat de gezinnen (ook de eenzamen, alleenstaanden en ouderen) maar lekker puzzelen. Liever zó'n puzzel dan een algemene waarbij de gedachten alle kanten opwaaien. Zelf leer ik ook zo ontzettend veel van het opstellen van de puzzels.
Natuurlijk is Gods Woord geen puzzelboek. Maar de eerbied voor de Bijbel hebben we toch onze kinderen al bijgebracht voordat ze de leeftijd bereiken om er in te zoeken naar antwoorden op de puzzels? Ouderen voelen dit toch ook wel aan?
Jaren geleden toen ik nog elke woensdagmorgen op school was, waren er vaak kinderen die eerlijk zeiden dat ze een hekel aan de zondag hadden. De hele middag niksen! Of verplicht slapen! Toen ben ik begonnen met "zondagse puzzels". Elke woensdag in de pauze kwamen ze een exemplaar ophalen en leverden ze de woensdag erna opgelost weer in. Het liep als een trein. Bij vijf goede oplossingen gaf ik een puzzelboekje. Ik was in korte tijd vele boekjes en een paar honderd gulden armer.
Toen was er een jaloerse leraar die rondvertelde dat ik een handeltje was begonnen. Helaas, helaas, helaas. Wat een onbegrip. Ook niets aan mij gevraagd. Er kwam zelfs een vergadering zonder mij over mij. Mededeling daarna: ik moest onmiddellijk stoppen met mijn verkeerde praktijken. Jammer. Ik heb nog uitgelegd dat er nu tientallen kinderen waren die elke zondagmiddag met Gods Woord bezig waren. Zelfs ouders lieten me horen hoe blij ze ermee waren! Die ouders heb ik nog lange tijd van puzzels voorzien. Maar het was niet echt leuk meer. Echt heel erg jammer was het. Dit was even een pijnlijk voorval tussendoor. Ik zou ouders willen waarschuwen: zorg dat je kinderen verantwoord bezig zijn, juist op zondagmiddag. Ik ken hier gezinnen die spelen monopoly om die lange middag door te komen. Afschuwelijk toch?! Inmiddels hoor ik steeds vaker hoe ouderen hun eenzame uurtjes doorbrengen met een puzzelboekje vol woordzoekers. Natuurlijk zijn dat maar simpele puzzels. Maar juist ouderen hebben zo weinig geleerd om te puzzelen. Ze hebben altijd hard gewerkt. Ik heb mijn moeder van 74 ook geleerd hoe je zulke puzzels moet maken. Ze geniet er nu van. En de uitkomst is vaak een tekst die je op moet zoeken in de Bijbel. Soms moet je daar wat hoofdstukken voor lezen. Dat is toch niet verkeerd? Er zijn heel wat slechtere bezigheden te bedenken. Tot zover mijn reactie.
(2) Een lezer uit Oud-Beijerland schreef: naar aanleiding van uw vraag bedacht ik dat we vroeger van onze opa, die op negentien jarige leeftijd uit de wereld werd getrokken en voor ons een godvrezende en ernstige opa was, een dubbeltje kregen als we een psalm konden opzeggen. Zijn bedoeling zal ongetwijfeld zijn geweest dat we als zijn kleinkinderen met Gods Woord bezig waren, en als de Heere het niet werkt, doe je dat op tien jarige leeftijd zeker niet zelf. Dus ook een beloning voor iets weten / leren uit de Bijbel.
(3) Uit Molenaarsgraaf ontving ik de volgende brief als antwoord op mijn vraag: het is waar, het kan alles op eigen eerzucht werken, om te winnen; en daarmee voorbijgaande aan de heiligheid van Gods Woord, en dat Hij Zijn Woord heeft gegeven tot lering, waarschuwing en tot heil voor verslagenen van geest om hun zonde; het Evangelie van vrije genade door het toevluchtnemende geloof in Christus, en Die gekruisigd; tot verzoening en afwassing van zonde, en vernieuwing des harten door Zijn Geest, Die het uit het Woord neemt en aan het hart toepast.
Nu is het zo dat zelfs onze beste werken met zonde besmet zijn. Dat kleeft eraan! Zelfs in het gebed en de bediening van het Woord. Zo ook bij het oplossen van Bijbelse puzzels door kinderen en volwassenen. Dat er in de op te stellen vragen, zo mogelijk, wat tot persoonlijke lering moge doorklinken!
Misschien is het beter te spreken van beloning voor inzet, dan van het winnen van een prijs.
Het volkomene wacht tot de jongste dag. Ook kan een hart wel "met bezemen gekeerd zijn en versierd", maar dan moet het niet ledig blijven, want dan nemen meer en bozere zonden hun intrek in het hart.
Dat de Heere, ondanks al wat niet goed is om de besmetting van het onreine hart, ook deze eenvoudige middelen nog zou willen zegenen tot geleidelijke opbouwing in het allerheiligst geloof. Het Woord is het zwaard des Geestes om alle listige omleidingen van satan te weerstaan. Als het ons ernst is, zullen we wel zuchten om de onvolkomenheid in al ons doen, en uitzien naar de volkomen verlossing in het hiernamaals, in de vereniging met Christus, tot eer en heerlijkheid van God. Nu is er nog de tweemens, waar ook Paulus in Romeinen 7 onder zucht; waarop de roemtaal volgt: ik dank God door Jezus Christus onze Heere.
Het oplossen van Bijbelse puzzels doet bezig zijn in Gods Woord. "De HEERE, Die goed is, make verzoening voor hem die zijn ganse hart gericht heeft, om God de HEERE, de God zijner vaderen, te zoeken, hoewel niet naar de reinigheid des heiligdoms." II Kronieken 30 vers 18-19."
