Oudejaarsavond

 

De laatste dienst van het jaar was weer gehouden. Heel het jaar lang was er niet één zondag waarop niet was gepreekt. Veel had de Heere geschonken. Te veel om allemaal te onthouden.

De nieuwjaarsmorgendienst stond weer voor de deur. Zo gaat dat in de pastorie. Steeds weer is er de volgende preek. Dat is soms op zondagavond al, terwijl de volgende Sabbathdag nog zeven volle dagen wacht. Maar zeker bij een tweede feestdag of bij een nieuwjaarsmorgendienst geldt dat de volgende dienst al heel gauw volgt. En preken moeten voorbereid worden - want luie dominees zijn niet door God gezonden. Het eerste in tijd en in rang dat bij die voorbereiding op de nieuwe preek moet worden voorbereid, is het dominees-hart. Vervolgens is er de onmogelijke taak en het wonderzoete vermaak om vanuit Gods eigen Woord de preekstof verder te bestuderen. Daar zette ik mij op die bijzondere oudejaarsavond na de dienst ook toe. Of mijn hart ook voorbereid was?

Of ik er voor die oudejaarsavondpreek al veel aan had gedaan, of dat ik er niet méér over te lezen en te denken had, weet ik niet, maar het was nog heel geen twaalf uur toen ik ermee klaar was. Wat zou ik nu gaan doen? Velen blijven op tot middernacht om het nieuwe jaar "in te luiden". Daar heb ik nooit behoefte aan. Elke dag is immers in wezen hetzelfde! Vuurwerk, daar ben ik mijn leven lang bang voor geweest en daar heb ik altijd een gloeiende hekel aan gehad, en nog. Maar toch is oudejaarsavond ook wel weer iets bijzonders, dacht ik.

Toen dacht ik: het zou wel eens goed zijn om het afgelopen jaar de revue te laten passeren, en na te denken over mijn zonden. Er is immers niet één jaar in mijn leven geweest dat ik niet zondigde. Ook dat betreffende jaar niet. En onze zonden overdenken is nuttig en nodig. God wil dat wij het doen - daarom is het nodig. Het is dus niet iets van eigen keus. Al denken we misschien van wel. Het is vast ook nuttig. Daar dring ik tenminste meer dan eens op aan. Niet alleen in de eerste jaren van mijn predikantschap in Genemuiden, ook in de Engels sprekende Canadese gemeente van Springford, en ook nu weer in het Veluwse Garderen: Denk 's avonds eens na over wie je die dag voor God en je naaste geweest bent. Denk op zaterdagavond eens iets langer na wat je de achterliggende week gedaan, gezegd en gedacht hebt. En zo is het zeker op oudejaarsavond vast niet nutteloos om datzelfde eens te doen met betrekking tot het voorbijgesnelde jaar.

Maar ja, daar hebben wij geen zin in, is 't wel? Op oudejaarsavond een half uurtje de stilte opzoeken om over de zonden van het afgelopen jaar na te denken … Liever niet.

Zo verging het ook mij die avond. Preken over zondekennis en zondesmart - dat is niet zo moeilijk. Maar stil worden voor God om mijn zonden te kennen en erkennen, te bewenen en bestrijden - dat is niet zo gemakkelijk.

Ik had er dan ook geen zin in en - ik deed het niet. Wat ging ik in plaats daarvan doen? Nee, dwaasheden en goddeloosheden bedreef ik die avond niet. Ik stond voor mijn boekenkast en zocht er een boek uit van een oudvader. Wie het was, weet ik niet meer. Maar die goede verhandeling over ik weet niet welke stof of tekst, las ik liever dan dat ik voor Gods genadetroon boog om mijn zonden mij te binnen te brengen en om door Gods Geest ervan te worden overtuigd met smart in mijn ziel. Zulke dominees - zijn die wel door God gezonden?